قرارداد های اشخاص ثالث: انتقال و رضایت نامه ها
در فرآیند واگذاری، بسیاری از داراییهایی که قرار است منتقل شوند، تحت پوشش قراردادهای موجود با اشخاص ثالث قرار دارند از جمله قراردادهای تأمینکننده، قراردادهای مشتریان، اجارهنامهها و توافقنامههای مجوزدهی که ممکن است نیاز به انتقال به خریدار داشته باشند. انتقال این قراردادها نیازمند دقت حقوقی فراوان است تا اطمینان حاصل شود که معامله معتبر و قابل اجرا است.
الف) انتقال قراردادها
قابلیت انتقال: بسیاری از قراردادها، بهویژه قراردادهای بلندمدت یا قراردادهایی با اهمیت راهبردی بالا، ممکن است دارای بندهایی باشند که انتقال قرارداد را محدود کرده یا منوط به کسب رضایت قبلی طرف مقابل نمایند. فروشنده باید بررسی کند که آیا میتواند قراردادها را بدون نقض مفاد آنها منتقل کند. در برخی موارد، لازم است قرارداد بهطور رسمی به خریدار واگذار شود.
بندهای منع انتقال: برخی قراردادها شامل بندهای "منع انتقال" هستند که براساس آنها، هیچیک از طرفین بدون رضایت قبلی طرف دیگر نمیتواند حقوق خود را منتقل نماید. بهعنوان مثال، اجارهنامهها یا قراردادهای مهم با مشتریان ممکن است چنین بندهایی داشته باشند، بهویژه در صنایع تحت نظارت.
اقدامات عملی: در صورتیکه انتقال قرارداد بدون رضایت مجاز نباشد، شرکت واگذارکننده باید رضایت شخص ثالث را برای انجام انتقال کسب کند. قرارداد واگذاری باید مشخص کند که این رضایتها چگونه اخذ خواهند شد و در صورت عدم اخذ رضایت، چه اقداماتی صورت خواهد گرفت.
ب) رضایتنامههای اشخاص ثالث
رضایتهای مورد نیاز: برای انتقال یا پذیرش برخی قراردادها توسط خریدار، کسب رضایت از اشخاص ثالث (مانند تأمینکنندگان، مشتریان یا مؤجرین) الزامی است. بهعنوان مثال، یک قرارداد تأمین ممکن است نیاز به رضایت تأمینکننده برای انتقال یا پذیرش داشته باشد، یا یک مجوز مالکیت فکری ممکن است شرایط خاصی برای انتقال حقوق در نظر گرفته باشد.
بررسیهای لازم پیش از انجام واگذاری، ضروری است تیمهای حقوقی کلیۀ قراردادهایی را که ممکن است برای انتقال نیاز به رضایت داشته باشند، شناسایی کنند. این شامل بررسی قراردادهای مشتریان و تأمینکنندگان، و همچنین توافقنامههای مشارکت یا سرمایهگذاری مشترک است. خریدار ممکن است تمایلی به پذیرش قراردادهایی که مستلزم رضایت هستند و امکان اخذ آن وجود ندارد، نداشته باشد.
ملاحظات زمانی: اخذ رضایت از اشخاص ثالث ممکن است زمانبر باشد، لذا قرارداد فروش باید مفادی دربارۀ زمانبندی کسب رضایتها و مسئولیت اخذ آنها (مثلاً فروشنده یا خریدار) پیشبینی کند. عدم اخذ رضایتهای لازم میتواند منجر به نقض قرارداد یا انتقال ناقص داراییها شود.
پ) پیامدهای عدم اخذ رضایت
در صورت عدم اخذ رضایت از طرف ثالث، ممکن است نیاز باشد ساختار معامله تغییر یابد یا قراردادهای مربوطه از معامله مستثناء شوند. در برخی موارد، شرکت واگذارکننده باید راهکار جایگزینی برای خریدار ارائه دهد، مانند معرفی تأمینکنندگان یا مشتریان جایگزین.
مسئولیت فروشنده: در برخی موارد، فروشنده ممکن است ملزم به جبران خسارت خریدار در صورت عدم اخذ رضایت باشد، بهویژه اگر این موضوع تأثیر عمدهای بر کسبوکار داشته یا ارزش معامله را کاهش دهد.
ت) بندهای تغییر کنترل
بسیاری از قراردادها شامل بندهای تغییر کنترل هستند که در صورت تغییر مالکیت یکی از طرفین، فعال میشوند. در واگذاریها، این بندها ممکن است خریدار را ملزم به اخذ رضایت قبل از تملک قرارداد نمایند، یا به طرف مقابل اجازه دهند قرارداد را در صورت وقوع فروش خاتمه دهد. مشاوران حقوقی باید این بندها را بهدقت بررسی کرده و تأثیر آنها بر فرآیند واگذاری را ارزیابی کنند.
خلاصهای از پیامدهای قراردادی
قرارداد فروش، سنگبنای یک واگذاری محسوب میشود که شرایط معامله را مشخص کرده و موضوعات مهمی مانند اظهارات و تضمینها، جبران خسارت، و تعدیلات پس از نهاییسازی را پوشش میدهد. لازم است که هر دو طرف خریدار و فروشنده اطمینان حاصل کنند که این شرایط بهدرستی از منافع آنها محافظت کرده و ریسکها را بهطور منصفانه تقسیم میکند.
علاوه بر این، انتقال قراردادهای اشخاص ثالث مستلزم بررسی دقیق است، چرا که این قراردادها اغلب شامل محدودیتها، نیاز به رضایت، و بندهای تغییر کنترل هستند که برای اجرای صحیح معامله باید مورد توجه قرار گیرند. اخذ رضایتهای لازم از طرفهای ثالث و رعایت تعهدات قراردادی برای انجام موفق واگذاری ضروری است، بهگونهای که ریسکهای احتمالی و اختلالات عملیاتی پس از معامله به حداقل برسد. مشاوران حقوقی نقش محوری در مذاکره، مستندسازی و اجرای صحیح جنبههای قراردادی واگذاری ایفا میکنند.