تخلف اداری و جرم دو مفهوم حقوقی متمایز هستند که به نوعی رفتارهای خلاف قانون اشاره دارند. تخلف اداری به عملکردهای نادرست کارمندان در محیط‌های دولتی مرتبط است و مجازات آن‌ها شامل اقدامات انضباطی داخلی است، در حالی که جرم به اعمالی گفته می‌شود که بر اساس قانون کیفری قابل مجازات بوده و مجازات‌های شدیدی مانند حبس یا جریمه در پی دارد. تفاوت‌های اصلی آن‌ها شامل تعریف، نوع مجازات، مرجع رسیدگی و تأثیرات اجتماعی است. در ادامه به تفاوت‌های آن‌ها می‌پردازیم.

1. تعریف

• تخلف اداری: 

به هر نوع رفتار، عمل یا ترک عملی که برخلاف قوانین و مقررات مربوط به دستگاه‌های اداری و سازمان‌های دولتی باشد، تخلف اداری گفته می‌شود. این تخلفات معمولاً مربوط به رفتارهای غیرقانونی در محیط‌های کاری دولتی است و قوانین استخدامی و انضباطی کارمندان دولتی آن را تنظیم می‌کنند.

•  جرم:

هر عملی که توسط قانون مجازات اسلامی یا سایر قوانین کیفری به عنوان رفتار مجرمانه مشخص شده و برای آن مجازات تعیین شده باشد، جرم محسوب می‌شود. 

2. مجازات

•  تخلف اداری:

مجازات تخلفات اداری شامل اقدامات انضباطی نظیر توبیخ، کسر حقوق، تعلیق یا اخراج از کار است. این مجازات‌ها معمولاً در چارچوب قوانین کارمندان دولت و یا مقررات داخلی سازمان‌ها تعیین می‌شود.

•  جرم: 

مجازات‌های مربوط به جرائم معمولاً شامل حبس، جریمه نقدی، شلاق و یا اقدامات قانونی دیگر است که توسط دادگاه‌های کیفری اعمال می‌شود.

3. مرجع رسیدگی

• تخلف اداری: 

تخلفات اداری توسط کمیسیون‌ها و هیئت‌های انضباطی داخلی سازمان‌ها یا نهادهای اداری بررسی می‌شوند.

• جرم: 

جرائم توسط دادگاه‌ها و مراجع قضایی رسیدگی می‌شود و فرایند قضایی کامل از قبیل تحقیق، محاکمه و اجرای حکم را طی می‌کنند.

4. تأثیر

•  تخلف اداری:

معمولاً در چارچوب محیط کاری محدود است و تأثیر آن بر جامعه کمتر است.

•  جرم: 

جرم می‌تواند تأثیر گسترده‌تری بر جامعه و افراد داشته باشد و گاهی منجر به آسیب‌های جانی، مالی یا روانی می‌شود.

5. ثبت و پیگیری

•  تخلف اداری:

معمولاً به صورت داخلی و در پرونده کارمندان ثبت می‌شود و در صورت نیاز به مراجع بالاتر اطلاع داده می‌شود.

•  جرم:

 ارتکاب جرم می‌تواند در سوابق کیفری شخص ثبت شود و ممکن است فرد را برای سال‌ها تحت تأثیر قرار دهد.

جمع بندی

تخلف اداری و جرم با وجود شباهت‌های ظاهری، از نظر ماهیت حقوقی، گستره تأثیر، و نوع مجازات تفاوت‌های اساسی دارند. تخلفات اداری به مسائل درون‌سازمانی و محدود به عملکرد کارمندان در چارچوب سازمان‌ها مربوط می‌شود، در حالی که جرائم با توجه به قوانین کیفری، تهدیدی برای جامعه تلقی شده و پیامدهای گسترده‌تری به دنبال دارد.