تحویل واحد در قراردادهای مشارکت در ساخت، یکی از مهمترین و حساس‌ترین مراحلی است که مالکین با آن روبرو می‌شوند. دقت در این مرحله می‌تواند از بروز بسیاری از مشکلات آتی جلوگیری کند. در این مقاله به صورت کاربردی و عملی، تمامی نکات مهم در این زمینه را بررسی می‌کنیم.

بخش اول: بررسی مشخصات فنی و تطبیق با پیوست‌های قرارداد

 اهمیت پیوست‌های قرارداد
پیوست‌های قرارداد مشارکت، سند مهمی هستند که مشخصات فنی و کیفی پروژه را تعیین می‌کنند. این پیوست‌ها معمولاً شامل جزئیات دقیق مصالح مصرفی، برندهای مورد توافق و استانداردهای اجرایی هستند. هنگام تحویل واحد، باید تک‌تک این موارد با دقت بررسی شوند.

 نحوه بررسی مشخصات
در این مرحله باید:
- تمامی برندهای مورد استفاده با پیوست قرارداد تطبیق داده شود.
- کیفیت اجرا با استانداردهای ذکر شده مقایسه گردد.
- مساحت و ابعاد واحد با نقشه‌های پیوست مطابقت داده شود.
- تمامی امکانات و تجهیزات وعده داده شده چک شود.

بخش دوم: صورتجلسه تحویل و اهمیت آن

 اصول تنظیم صورتجلسه
صورتجلسه تحویل، سندی حقوقی است که وضعیت واحد در زمان تحویل را مشخص می‌کند. این سند باید با دقت و وسواس خاصی تنظیم شود. در صورتجلسه باید تمامی نواقص موجود، موارد مغایر با قرارداد و مهلت‌های رفع نقص به صورت شفاف ذکر شود.

 نکات مهم در تنظیم صورتجلسه
- از عبارات کلی و مبهم خودداری کنید.
- هر نقص را با ذکر جزئیات کامل ثبت کنید.
- مهلت‌های رفع نقص را دقیق و مشخص قید کنید.
- از امضای صورتجلسه سفید یا کلی خودداری کنید.

بخش سوم: تامین دلیل و مستندسازی

 اهمیت تامین دلیل
تامین دلیل یک اقدام حقوقی است که می‌تواند در آینده به عنوان سند معتبر مورد استفاده قرار گیرد. این اقدام باید توسط کارشناس رسمی دادگستری انجام شود و تمامی نواقص و مشکلات موجود در آن ثبت گردد.

 نحوه انجام تامین دلیل
برای تامین دلیل باید:
1. به دادگاه محل وقوع ملک مراجعه کنید.
2. درخواست تامین دلیل را ثبت نمایید.
3. منتظر تعیین کارشناس از سوی دادگاه باشید.
4. در زمان بازدید کارشناس، تمامی نواقص را نشان دهید.
5. از گزارش نهایی کارشناس یک نسخه دریافت کنید.

بخش چهارم: انواع تحویل و مراحل آن

 تحویل موقت
تحویل موقت زمانی انجام می‌شود که واحد قابل سکونت است اما ممکن است نواقص جزئی داشته باشد. در این مرحله:
- نواقص موجود باید مستند شود.
- مهلت رفع نواقص تعیین گردد.
- تعهدات باقیمانده سازنده مشخص شود.

 تحویل قطعی
تحویل قطعی پس از رفع تمامی نواقص و تکمیل تعهدات سازنده انجام می‌شود. در این مرحله:
- تمامی نواقص باید رفع شده باشد.
- تمامی تعهدات سازنده انجام شده باشد.
- صورتجلسه تحویل قطعی تنظیم گردد.

بخش پنجم: نحوه ابلاغ و مکاتبات

 اهمیت مکاتبات رسمی
تمامی مکاتبات با سازنده باید به صورت رسمی و طبق روش تعیین شده در قرارداد انجام شود. معمول‌ترین روش‌ها عبارتند از:
- اظهارنامه رسمی
- پست سفارشی
- ابلاغ از طریق دفترخانه

 نگهداری سوابق
تمامی مکاتبات، رسیدها و مستندات باید به دقت نگهداری شود. این اسناد می‌توانند در پیگیری‌های بعدی بسیار مفید باشند.

بخش ششم: اقدامات احتیاطی و پیشگیرانه

 استفاده از متخصصین
قبل از تحویل واحد، بهتر است از متخصصین مختلف برای بررسی موارد فنی کمک گرفته شود:
- مهندس عمران یا معمار برای بررسی سازه و نازک‌کاری
- مهندس برق برای بررسی سیستم‌های برقی
- مهندس تاسیسات برای بررسی سیستم‌های مکانیکی

 مستندسازی
تمامی مراحل تحویل باید مستند شود:
- عکس‌برداری از تمامی قسمت‌ها
- فیلم‌برداری از نواقص
- تهیه گزارش کتبی از وضعیت موجود

جمع‌بندی

اغلب برای تحویل ملک صورت جلسه تنظیم میگردد و باید دقت شود که در آن صورتجلسه، بند یا شرطی نباشد که نشان دهد ما با سازنده، توافق جدیدی کرده‌ایم و تعهدات اصلی سازنده، مطابق قرارداد اول را ساقط نمودیم و با شرایط موجود تحویل گرفته‌ایم. پس اگر مطابق پیوست‌ها تکمیل نشده به صورت فیزیکی نیز تحویل نگیریم و صورتجلسه تحویل هم امضاء نکنیم. یعنی مثلا اگر قرار بوده شیرآلات، کابینت، پکیج و ... از برند خاصی نصب گردد ولی انجام نشده و سازنده به همین شکل میخواهد تحویل نماید. ممکن است تحویل بدون صورت جلسه باشد که بعضا دیده شده است که سازنده ادعا میکند که توافق ضمنی جدیدی صورت گرفته است که ملک با وضع موجود تحویل شود و همین تحویل را، توافق جدید لحاظ می‌کنند‌. پس بعد از تحویل ملک و مشاهده نقص بلافاصله تامین دلیل گرفته تا بعدا بتوانید ادعای خودتان را به راحتی ثابت و الزام سازنده را به رفع نواقص و .... بخواهید. تحویل واحد در قراردادهای مشارکت، مرحله‌ای حساس و تعیین‌کننده است. با رعایت نکات فوق و دقت در تمامی مراحل، می‌توان از حقوق خود به خوبی دفاع کرد و از بروز مشکلات آتی جلوگیری نمود. صبر و دقت در این مرحله می‌تواند از هزینه‌های گزاف بعدی جلوگیری کند.